Bouw digitaliseert, maar industrialiseert niet
De industrialisatie van het bouwproces blijft achter, zo blijkt uit de publicatie van het ING Economisch Bureau. Het rapport concludeert hierin dat de bouw volop digitaliseert, maar nauwelijks industrialiseert.
Arbeidsproductiviteit stijgt
De arbeidsproductiviteit in de bouw is lange tijd nauwelijks toegenomen. Sinds 2014 groeit de arbeidsproductiviteit in de bouw behoorlijk tot bijna 40% in 2018. Dit komt voornamelijk doordat de bouwproductie is aangetrokken. Bedrijven krijgen weer meer opdrachten binnen en kunnen zo hun personeel doelmatiger inzetten. Het lijkt er echter op dat de groeiende productiviteit niet enkel conjunctureel is, maar ook structureel. Innovaties en efficiënte bouwmethodes hebben geleid tot een gemiddelde productiviteitsgroei in de periode 1996-2018, hoger dan in de hele Nederlandse economie.
Digitalisering en industrialisatie in het bouwproces
“Om het doel van 75.000 nieuwbouwwoningen per jaar te halen, moet de productiviteit in de bouw verder omhoog”, aldus Maurice van Sante van het ING Economisch Bureau. “Grote slagen zijn daarbij te maken met verdere digitalisering en industrialisatie van het bouwproces. Relatief hoge investeringskosten in combinatie met de volatiele bouwmarkt en het bouwen op steeds een andere locatie blijven echter wel knelpunten voor vooral industrialisatie.”
Volop aan het digitaliseren
Bouwbedrijven hebben de afgelopen jaren een flinke inhaalslag gemaakt op het gebied van digitalisering. In 2016 had een medewerker in de bouw bijna €3.000 aan software tot zijn beschikking. Twinitig jaar eerder was dat slechts €350. Digitalisering in de bouw levert veel voordelen op, helemaal omdat ieder project vaak opnieuw ontworpen wordt. Ontwerpen wordt efficiënter en andere werkzaamheden gaan sneller doordat de wereld digitaliseert. Zo kan bijvoorbeeld een kleine onderhoudsklus op basis van digitale foto’s geoffreerd worden en dat scheelt weer een klantbezoek.
Struikelblokken in de bouw
In de bouw is industrialisatie nog nauwelijks doorgedrongen. Een bouwmedewerker heeft voor circa €11.000 aan machines tot zijn beschikking. In de industrie is dat tien keer zoveel. Dit heeft vooral te maken met de mate van flexibiliteit die de bouw nodig heeft. Zij moeten iedere keer op een andere locatie iets anders bouwen. Dit gebeurt in een volatiele markt, waar ze snel op en af moeten schalen.
Bouwbedrijven kiezen veelal om niet te investeren in machines die flink op de vaste lasten drukken. En dat is best logisch, want dergelijke machines kunnen vaak maar één soort taak uitvoeren. Robotica, bijvoorbeeld een metselrobot en 3D printen, kan in combinatie met prefab een oplossing bieden. Helemaal omdat ‘mass customization’ en flexibiliteit mogelijk is. Hoge investeringskosten en bouwen op steeds een andere locatie blijven echter knelpunten. Ben je benieuwd naar het hele rapport? Je download het hier.